Gemeenschappelijke regeling Openbaar lichaam GGD (veilig thuis)

Het openbaar belang wat behartigd wordt

Met de gemeenschappelijke regeling GGD wordt er zorggedragen voor de organisatie van een advies- en meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (Veilig Thuis) en uitvoering van bijhorende de wettelijke taken (artikel 4 van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015), alsmede uitvoering van de taken van het Centrum voor Seksueel Geweld. Met als doel onder andere:

• De duur, de ernst en de kans op herhaling van huiselijk geweld en kindermishandeling in afzonderlijke gezinnen/families doen afnemen

• Meer kinderen geweldloos kunnen laten opgroeien

• Zorgdragen voor het Centrum Seksueel Geweld ( CSG ) met als doel onder andere de versterking van de hulpverlening aan slachtoffers van seksueel geweld in de regio.

• Het beschermen, bevorderen en bewaken van de gezondheid van de bevolking en van specifieke groepen daarbinnen, in het rechtsgebied van het lichaam

• Het voorkómen en het vroegtijdig opsporen van ziekten onder de bevolking

Ontwikkelingen

De regioaanpak 'Veiligheid Voor Elkaar' richt zich de komende jaren op het voorkomen, stoppen en structureel oplossen van huiselijk geweld en kindermishandeling. Door het doorbreken van taboes en het voorkomen van geweld door te focussen op kwetsbare volwassen en kinderen. En professionals integraal te laten samenwerken.

Veilig Thuis Amsterdam-Amstelland heeft de volgende speerpunten voor 2021 gesteld:

Speerpunt 1 richt zich voornamelijk op gedragsverandering bij inwoners van Amsterdam-Amstelland door preventief werk te versterken en de meldingsbereidheid te vergroten

Speerpunt 2 is gericht om geweld te voorkomen door professionals bij de aanpak te betrekken die direct contact hebben met de risicogroep.

Speerpunt 3 richt zich op de kring van professionals die de veiligheid samen met het huishouden herstellen. Er wordt gewerkt vanuit één gedeelde visie van risico gestuurde gefaseerde zorg.

Het Centrum Seksueel Geweld heeft de volgende speerpunten voor 2021 gesteld:

• Persoonsgerichte aanpak om de veiligheid en zorg optimaal te maken wordt er samengewerkt met het AcVz

• Bevorderen van fysieke en mentale gezondheid van slachtoffers van seksueel geweld.

Speerpunt 1. Zichtbaar, bespreekbaar en ieders verantwoordelijkheid

Preventie in de buurt

De casussen met huiselijk geweld en kindermishandeling zijn belegd bij de casusregisseurs van het team Zorg en Veiligheid. Daarnaast behandelt Uithoorn voor Elkaar ook casussen met huiselijk geweld en kindermishandeling.

Routes naar advies en hulp aanreiken

In de lockdownsperiodes wordt extra aandacht besteed aan het bereiken van (potentiële) slachtoffers van huiselijk geweld en kindermishandeling.

Klankbordgroep ervaringsdeskundigen

In de regio wordt verder vormgegeven aan een klankbordgroep met ervaringsdeskundigen die te maken hebben gehad met verschillende vormen van geweld. Zij kijken én denken mee in de ontwikkelingen van de regionale activiteiten om huiselijk geweld en kindermishandeling te voorkomen.

Centrum Seksueel Geweld

Het Centrum voor Seksueel Geweld gaat in samenwerking met de politie, OOV/Veilige Steden en Fairspace/Sexmatters een brede uitgaanscampagne opzetten.

Schadelijke praktijken

Het Rijk heeft voor 2021 en 2022 middelen vrij gemaakt om Schadelijke Praktijken te voorkomen, slachtoffers eerder te helpen en om het duurzaam om te lossen. Onder het begrip ‘Schadelijke Praktijken’ vallen de verschillende verschijningsvormen waarbij het gaat om gendergerelateerd geweld in afhankelijkheidsrelaties: eergerelateerd geweld, vrouwelijke genitale verminking (VGV) en huwelijksdwang en achterlating. Er wordt invulling gegeven aan het plan van aanpak Schadelijke Praktijken in samenwerking met de regiogemeenten en partners die betrokken zijn bij verschillende verschijningsvormen. Aansluiten bij bestaande activiteiten en netwerken waarbij de aanvullende Rijksmiddelen ruimte bieden om deze activiteiten een impuls te geven.

Speerpunt 2. Verantwoord ouderschap en veilige relaties

Trainingen

Jaarlijks worden er trainingen gegeven over huiselijk geweld en kindermishandeling. In 2022 richten de trainingen zich op integrale vroeghulp, LHBTIQ, ouderenmishandeling.

Training transgender personen – Vrijwilligers

Vrijwilligers in de transgenderlotgenoten gemeenschap worden getraind in het herkennen van risicosignalen van HGKM bij transgenderpersonen. Het gaat hierbij ook om het vergroten van de bewustwording. Doelgroep: vrijwilligers in de bi-culturele en LHBTIQ+ zelforganisaties. De training wordt aangeboden in het eerste kwartaal van 2022.

Handreiking adequate zorgstructuur

Organisaties zijn verantwoordelijk voor het organiseren van voldoende ondersteuning voor uitvoerend medewerkers binnen de organisatie en voor de betrokkenen. Hiervoor is een goede zorgstructuur essentieel. Zo is er een handreiking adequate zorgstructuur in ontwikkeling waarin niet alleen staat waar een adequate zorgstructuur aan moet voldoen maar waarin ook tools worden aangereikt om dit in praktijk te brengen.

Training medewerkers woningcorporaties

Trainen van medewerkers van woningcorporaties regiobreed op het herkennen van signalen van huiselijk geweld. Aankomende maanden worden de gesprekken vervolgd met de diverse stakeholders en wordt onder andere geïnventariseerd welke afspraken er zijn tussen de woningcorporaties en de lokale teams, om de vervolgstappen te bepalen.

Registratie Multisignaal

Stimuleren van het gebruik van MULTIsignaal (de verwijsindex risicojongeren).

Speerpunt 3. Geweld stoppen en structureel oplossen

Blijvend Veilig

De aanleiding voor het starten van een samenwerking als Blijvend Veilig was dat gezinnen en huishoudens soms jaren bezig zijn met een route langs zorg- en veiligheidspartijen. In 2020 werd er een nieuwe werkwijze ontwikkeld dat leidde tot een nieuwe werkwijzebeschrijving en contourennota. Belangrijke onderdelen zijn het gebiedsgericht werken en reduceren van overdrachten. In Uithoorn wordt binnen Blijvend Veilig samengewerkt met het Sociaal Team, Raad voor de Kinderbescherming, JBRA en VT.

Aansluiting GGZ

Samenwerking met GGZ-volwassenenzorg. De GGZ is aangesloten bij het team Zorg en Veiligheid. De kindcheck: er wordt op gehamerd om altijd na te gaan of er, wanneer ouders hulp van de GGZ krijgen, kinderen voorkomen in de thuissituatie. Medewerkers van bijvoorbeeld inGeest kunnen naar bijeenkomsten om bijgeschoold te worden op de kindcheck. Voor kinderen van ouders met psychische problemen is er specifiek aanbod. Ook zijn er ouder supportgroepen.

Regionaal onderzoek doelbereiking THV

Het onderzoek naar de doelbereiking van het THV, dat uitgevoerd wordt door VanMontfoort, is gestart. Doel is te onderzoeken in hoeverre de doelen van een THV bereikt worden en wat er nodig is om het bestuursrechtelijke instrument beter/ maximaal te benutten. Tijdens het onderzoek worden quick wins geïnventariseerd waar zorg- en veiligheidspartners en gemeente tijdens het onderzoek al mee aan de slag kunnen om de effectiviteit te verhogen. Daarnaast worden na afronding van het onderzoek aanbeveling gedaan. De quick wins worden momenteel geïnventariseerd en uitgewerkt.

Tijdelijk Huisverbod (THV): gebruik stimuleren bij de hulpverlening

De route THV vanuit de hulpverlening wordt zeer weinig geïnitieerd door zorgprofessionals uit het veld. De ketenpartners inventariseren op dit moment in samenwerking met de gemeente wat nodig is om het veld beter bekend te laten worden met deze mogelijkheid. Na analyse wordt de route opnieuw geïmplementeerd en wordt in de borging aandacht besteedt om deze route regelmatig onder de aandacht te brengen van de zorgprofessionals. Bij THV is tevens een laagdrempelige mogelijkheid ingericht om hulp en advies te vragen. Daarbij wordt ervaringsdeskundigheid ingezet.

Drakentemmers

Het platform Drakentemmers is een platform voor trauma- en gehechtheidsbehandelaren om kennis te delen en matchen. Vanuit de regio Amsterdam-Amstelland zijn 6 behandelaren actief op het platform. Drakentemmers biedt trainingen aan en brengt (aankomende) behandelaren trauma en gehechtheid bij elkaar die kunnen en willen werken voor slachtoffers, plegers en/of kinderen die met huiselijk geweld en kindermishandeling te maken hebben.

Veiligheid Voorop!

Vanuit het Rijk (programma Veiligheid Voorop!) is opdracht gegeven tot het aansluiten van Veilig Thuis bij Zorgvuldig Snel Maatwerk (ZSM). Veelvoorkomende criminaliteit als (winkel)diefstal, vernieling, licht uitgaansgeweld of verduistering zorgt voor overlast en vraagt om optreden. Daarvoor is de ZSM-aanpak bedoeld. De essentie is dat in elke zaak maatwerk wordt geleverd via een aanpak die recht doet aan de belangen van het slachtoffer, maatschappij en dader. Daarbij is snelheid een belangrijk element; daders en slachtoffers weten snel waar ze aan toe zijn. Het doel van Veiligheid Voorop! Is een betere samenwerking tussen de partners – Openbaar Ministerie, politie, reclassering, Slachtofferhulp Nederland, Raad voor de Kinderbescherming, Halt en Veilig Thuis - wanneer er een verdachte van huiselijk geweld is aangehouden.

In 2020 startte het nieuwe Regioprogramma 2020-2024 met een looptijd tot 1 januari 2025. De ontwikkeling en aansturing van het Regioprogramma gebeurt binnen de Gemeenschappelijke Regeling GGD Amsterdam-Amstelland. Het Regioprogramma staat niet op zichzelf. Het vormt de regionale verbinding en vertaling van landelijke ondersteunings-programma's zoals Geweld Hoort Nergens Thuis en Zorg voor de Jeugd, de landelijke agenda Veiligheid Voorop! van de veiligheidspartners, (inter)nationale verdragen zoals het Verdrag van Istanbul, en de ambities van de colleges in de betrokken gemeenten. Het regioprogramma 2020-2025 vormt daarmee de leidraad voor de komende jaren en geeft in grote lijnen weer hoe de verschillende partners hun rol invullen voor de preventie en aanpak van alle vormen van huiselijk geweld en kindermishandeling.

Risico's

De GR Amsterdam-Amstelland wordt deels gefinancierd door de deelnemende regiogemeenten en deels door Amsterdam. De bijdrage vanuit de regio-gemeenten wordt vastgesteld op basis van het aantal inwoners per gemeente.

De bijdrage van gemeente Amsterdam wordt vanuit de DUVO -middelen bepaald. De gemeente Amsterdam ontvangt als centrumgemeente extra middelen vanuit het Rijk. Dit zijn de zogenaamde DUVO-middelen Decentralisatie Uitkering Vrouwen Opvang (DUVO). Deze bijdrage is bedoeld voor de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling in Amsterdam en de regio. Daarnaast draagt Amsterdam alle risico’s en alle niet-begrote noodzakelijke activiteiten ten behoeve van de regio.

Uit de DUVO middelen worden nu regiobrede activiteiten betaald, lokale activiteiten per gemeente en een bijdrage aan de GR Amsterdam-Amstelland. Voor de lokale activiteiten wordt door Amsterdam een bedrag van € 204.431 uit de DUVO middelen aan de andere regiogemeenten uitbetaald. Op Veilig Thuis resteert na de bijdrage vanuit de DUVO-middelen nog een tekort van ruim € 6 miljoen. Hiervan wordt nu € 5,8 miljoen door de gemeente Amsterdam bijgelegd en € 0,2 miljoen door de overige gemeenten.

De huidige financiële werkafspraken zijn verlengd tot en met 2021. Vanaf 2022 zal de finaniele stroom op basis van de verdeling op van inwonersaantallen gaan en dit wordt uitgewerkt in nieuwe financiële samenwerkingsafspraken.