Visie
Met de meeste inwoners in Uithoorn en De Kwakel gaat het over het algemeen goed. Ze hebben een baan, sociale contacten, voelen zich gewaardeerd, geaccepteerd, weerbaar en beschermd. Zij maken gebruik van de sport- en spelmogelijkheden, zijn vrijwilliger of mantelzorger voor familie of buren. Hun kinderen groeien veilig op en krijgen de kans om hun talenten te ontwikkelen en in te zetten.
Voor een kleinere groep inwoners, van jong tot oud, is dat helaas minder of niet het geval. Zij bevinden zich in een meer kwetsbare positie als het gaat om bijvoorbeeld gezondheid, sociaal isolement en/of inkomen. Of ze bevinden zich in een onveilige situatie, denk bijvoorbeeld aan mishandeling en/of (dreigende) verwaarlozing. Door al deze factoren kunnen zij hun talenten niet optimaal benutten. Mensen in een kwetsbare positie hebben namelijk vaak moeite op school en met het vinden en behouden van werk. Meestal zijn het problemen die niet op zichzelf staan, maar met elkaar samenhangend de levensloop van mensen bepalen.
De gemeente wil alle inwoners zo veel mogelijk ruimte geven om actief mee te doen aan hun eigen leefomgeving. We zetten daarom in op het vergroten van de zelfredzaamheid en de kracht van het sociale verbinden. Uiteraard binnen de mogelijkheden die haalbaar zijn. De gemeente bevordert een aantrekkelijk aanbod- en voorzieningenniveau op het gebied van gezondheid, werk en inkomen, veiligheid, sport en cultuur. Met als doel om de sociale verbinding, (sociale) veiligheid en de gezondheid te bevorderen. De bijbehorende maatschappelijke effecten, opgaven en acties worden omschreven en uitgevoerd binnen het programma Samenleving.
Het programma Samenleving bestaat uit de deelprogramma’s 'sport, cultuur en onderwijs', 'maatschappelijke ondersteuning', 'werk en inkomen' en 'veiligheid'. De afgelopen jaren is voor veel van deze terreinen een nieuwe inhoudelijke richting vastgesteld door de gemeenteraad in onder meer de armoedenota, het integrale veiligheidsbeleid, het gezondheidsbeleid, de cultuurnota, het koersplan sociaal domein, de nota inburgering en de sportnota. In 2021 lag binnen het programma Samenleving de nadruk op de (verdere) uitvoering van dit vastgestelde beleid.
Het sociaal domein bestrijkt meerdere onderdelen van het programma Samenleving. In 2020 is het koersplan sociaal domein vastgesteld. Hierin zijn de kaders vastgesteld en doelen beschreven ten aanzien van de transformatie-opgave binnen het sociaal domein. Een belangrijke pijler is de integrale toegang voor inwoners met vragen op het gebied van de Wmo, de Jeugdwet en/of de Participatiewet. Een andere pijler is vroegsignalering. Wanneer hulp aangeboden wordt als het probleem zich nog in een vroeg stadium bevindt, is de kans kleiner dat de situatie verergert.
Zoals bekend worden Uithoorn en andere gemeenten al jaren geconfronteerd met inhoudelijke maar zeker ook financiële uitdagingen in het sociaal domein. In het bijzonder in de jeugdhulp. We zien dat de ontwikkelingen en uitgaven binnen het sociaal domein, en de effecten daarvan op de totale begroting van de gemeente, vragen om meer inzicht en grip. We constateren dat de beheersmaatregelen nog in te beperkte mate leiden tot de gewenste inzicht in en grip op de kostenontwikkelingen in het sociaal domein.
Op basis van deze constatering zijn wij voornemens in 2022 te starten met een intensievere programmatische aanpak in de vorm van een programma ‘Inzicht en grip in het sociale domein’. Dit programma gaan we uitwerken langs de volgende drie lijnen: 'grip door data', 'sturing op inhoudelijke scenario's' en 'vergroten kostenbewustzijn'.